Fedora là gì? Tìm hiểu hệ điều hành Fedora chi tiết

Bạn có bao giờ nghe đến cái tên Fedora nhưng vẫn còn băn khoăn không biết đó là gì? Đối với giới công nghệ, Fedora là một trong những bản phân phối Linux nổi tiếng với tính bảo mật cao, tốc độ ổn định và hoàn toàn miễn phí. Không chỉ được các lập trình viên, quản trị hệ thống tin dùng, Fedora còn phù hợp cho cả người mới bắt đầu muốn trải nghiệm hệ điều hành mã nguồn mở. Vậy rốt cuộc Fedora có gì đặc biệt và vì sao nó được nhiều người lựa chọn? Hãy cùng tìm hiểu Fedora là gì ngay sau đây.

Fedora là gì ?

Fedora là một hệ điều hành Linux mã nguồn mở và miễn phí, được phát triển bởi cộng đồng trong dự án Fedora với sự tài trợ của Red Hat (IBM). Đây là bản phân phối Linux nổi bật nhờ cập nhật nhanh công nghệ mới, tính bảo mật cao và có cộng đồng người dùng – lập trình viên đông đảo.

Tổng quan về hệ điều hành Fedora

Fedora được giới thiệu lần đầu vào năm 2003, sau khi Red Hat quyết định tách riêng Red Hat Enterprise Linux (RHEL) cho doanh nghiệp. Dự án Fedora được phát triển bởi cộng đồng với sự tài trợ của Red Hat (IBM), nhằm mục tiêu mang đến một bản phân phối Linux miễn phí, hiện đại và cập nhật nhanh công nghệ mới.

Hành trình phát triển của Fedora qua từng giai đoạn

Trong suốt quá trình phát triển, Fedora luôn là bản Linux tiên phong, thường xuyên tích hợp những công nghệ mới nhất và phát hành phiên bản ổn định theo chu kỳ khoảng 6 tháng/lần. Đến nay, Fedora vẫn duy trì vị thế là một trong những bản Linux phổ biến, bảo mật cao và là nền tảng thử nghiệm công nghệ trước khi đưa vào RHEL.

Các phiên bản Fedora phổ biến

Fedora thường được chia thành nhiều phiên bản (Edition/Spin) phục vụ các mục đích khác nhau. Dưới đây là các phiên bản Fedora phổ biến nhất mà Viettanlet xin đề cập tới bao gồm:

Fedora Workstation 

Fedora Workstation được xây dựng cho máy tính để bàn và xách tay, mang đến một môi trường làm việc đầy đủ, phù hợp cho cả nhà phát triển lẫn người dùng muốn trải nghiệm hệ điều hành Linux hiện đại, dễ dùng. Mặc định sử dụng GNOME, nhưng vẫn hỗ trợ các lựa chọn khác như KDE Plasma, Xfce hay Cinnamon.

Fedora Workstation dành cho máy tính cá nhân

Phiên bản này tích hợp nhiều công cụ, thư viện và tiện ích lập trình, giúp bắt đầu công việc nhanh mà không cần cấu hình phức tạp. Việc cập nhật phần mềm thường xuyên đảm bảo người dùng luôn có những công cụ mới nhất để phục vụ phát triển và sáng tạo.

Fedora Server

Fedora Server được thiết kế dành riêng cho việc triển khai máy chủ và hạ tầng IT trong các tổ chức, doanh nghiệp. Phiên bản này cung cấp các công cụ quản trị hệ thống hiện đại, giúp quản lý và giám sát dịch vụ một cách trực quan. 

Bên cạnh đó, Fedora Server còn hỗ trợ ảo hóa và container, cho phép doanh nghiệp xây dựng môi trường linh hoạt, dễ mở rộng và tiết kiệm chi phí. Với tính năng bảo mật được tích hợp sẵn, Fedora Server đảm bảo hệ thống vận hành an toàn và ổn định trong môi trường doanh nghiệp nhiều yêu cầu khắt khe.

Fedora Sever giúp quản lý hệ thống, container, ảo hóa, dịch vụ mạng

Fedora IoT 

Phiên bản Fedora IoT hướng đến thiết bị nhúng (embedded systems) và Internet of Things (IoT). Hệ điều hành này được tối ưu gọn nhẹ, chiếm ít tài nguyên phần cứng nhưng vẫn đảm bảo hiệu suất ổn định. 

Fedora IoT có khả năng cập nhật tự động, giúp hệ thống luôn an toàn và vận hành liên tục mà không cần nhiều can thiệp thủ công. Nhờ cơ chế bảo mật tiên tiến mà phiên bản này đã trở thành lựa chọn lý tưởng cho các ứng dụng thông minh như nhà thông minh, hệ thống cảm biến công nghiệp hay các thiết bị kết nối mạng.

Tối ưu cho các thiết bị nhúng, IoT, edge computing

Fedora Cloud

Đúng như tên gọi, Fedora Cloud được phát triển để phục vụ môi trường điện toán đám mây. Phiên bản này cung cấp sẵn image (ảnh máy ảo) có thể triển khai ngay trên các nền tảng lớn như Amazon Web Services (AWS), OpenStack, hoặc nhiều nhà cung cấp dịch vụ cloud khác. 

Điểm mạnh của Fedora Cloud là khả năng triển khai nhanh, dễ mở rộng và duy trì tính ổn định cho hệ thống. Nhờ đó, các nhà phát triển và quản trị viên có thể tiết kiệm thời gian cấu hình, tập trung vào vận hành và phát triển ứng dụng.

Fedora Cloud – Giải pháp triển khai nhanh trên hạ tầng đám mây

Fedora CoreOS

Fedora CoreOS là bản phân phối đặc biệt, được thiết kế để chạy container ở quy mô lớn, phù hợp với các hạ tầng sử dụng Kubernetes hoặc OpenShift. Hệ thống này được tối ưu để tự động cập nhật (auto-updates), đảm bảo luôn có bản vá mới nhất mà không làm gián đoạn hoạt động. 

Ngoài ra, Fedora CoreOS áp dụng mô hình “minimal OS” – chỉ giữ lại các thành phần cần thiết, giúp tăng độ an toàn, giảm rủi ro tấn công. Đây là lựa chọn hàng đầu cho các tổ chức muốn triển khai container-first infrastructure.

Fedora CoreOS – Hệ điều hành chuyên dụng cho container và Kubernetes

Fedora SilverBlue

Fedora SilverBlue là phiên bản đặc biệt của Fedora, hoạt động theo cơ chế immutable OS (hệ điều hành bất biến). Nghĩa là toàn bộ thành phần hệ thống được đóng gói sẵn, không thể thay đổi trực tiếp. Điều này giúp hệ thống cực kỳ ổn định, ít lỗi và rất khó bị phá vỡ do lỗi cài đặt hoặc cấu hình sai. 

Fedora SilverBlue – Hệ điều hành bất biến, ổn định cao

Khi cần, người dùng có thể dễ dàng rollback để quay lại trạng thái an toàn trước đó. Fedora SilverBlue đặc biệt phù hợp cho lập trình viên, tester hoặc người dùng thích sự ổn định lâu dài nhưng vẫn muốn thử nghiệm phần mềm mới trong môi trường tách biệt (container, Flatpak).

7 tính năng nổi bật của hệ điều hành Fedora

Ở mục trên, Viettablet có cung cấp các tính năng nổi bật. Tuy nhiên, đó đều là các tính năng đến từ nội tại của hệ điều hành Fedora chứ chưa thực sự liệt kê hết. Bởi không chỉ bên trong, mà những tính năng bên ngoài đi kèm của Fedora cũng vô cùng nổi bật với:

Tính linh hoạt và tùy chỉnh

Người dùng có thể thoải mái lựa chọn môi trường desktop (GNOME, KDE, Xfce, Cinnamon, v.v.) cũng như cài đặt thêm các phần mềm theo nhu cầu.Fedora phù hợp cả cho người mới bắt đầu và những ai muốn tìm hiểu chuyên sâu.

Công cụ thân thiện và dễ sử dụng

Việc cài đặt hệ điều hành, quản lý phần mềm và cập nhật hệ thống trên Fedora diễn ra đơn giản nhờ các công cụ đồ họa như GNOME Software. Người dùng không cần quá nhiều kiến thức kỹ thuật vẫn có thể sử dụng thuận lợi.

Cộng đồng và tài liệu phong phú

Fedora có một cộng đồng quốc tế lớn mạnh, luôn sẵn sàng hỗ trợ. Ngoài ra, kho tài liệu chính thức và diễn đàn thảo luận đa dạng giúp người mới nhanh chóng làm quen và khai thác hệ thống hiệu quả.

Hệ sinh thái nguồn mở

Fedora là hệ điều hành hoàn toàn mã nguồn mở, cho phép người dùng tự do tải về, chỉnh sửa và chia sẻ. Điều này mang lại sự minh bạch và linh hoạt, đồng thời thúc đẩy cộng đồng cùng nhau phát triển và cải tiến.

Cung cấp GNOME có sẵn

Ngay từ khi cài đặt, Fedora đã tích hợp sẵn GNOME Desktop Environment – một trong những môi trường làm việc hiện đại, trực quan và thân thiện nhất trên Linux. Người dùng có thể bắt đầu trải nghiệm mà không cần cài thêm giao diện.

Hỗ trợ nền tảng toàn diện

Fedora không chỉ hoạt động trên máy tính cá nhân thông thường mà còn được tối ưu cho nhiều môi trường khác nhau:

• Fedora Workstation: dành cho người dùng desktop/laptop.
• Fedora Server: phục vụ cho các hệ thống máy chủ doanh nghiệp.
• Fedora IoT: tối ưu cho thiết bị Internet of Things.
• Fedora CoreOS: nhẹ, chuyên biệt cho container và điện toán đám mây

Bảo mật và độ tin cậy

Fedora được tích hợp SELinux (Security-Enhanced Linux) cùng nhiều công nghệ bảo mật tiên tiến, giúp giảm thiểu rủi ro từ các cuộc tấn công mạng. Đây là lựa chọn phù hợp cho cá nhân và doanh nghiệp coi trọng tính an toàn.

Có bao nhiêu phần mềm có sẵn trên hệ điều hành Fedora ?

Kho phần mềm chính thức

Fedora hiện cung cấp hơn 15.000 gói phần mềm trong kho chính thức. Đây là những ứng dụng được đội ngũ phát triển Fedora cùng cộng đồng kiểm tra kỹ lưỡng trước khi phát hành, đảm bảo tính ổn định, tương thích và an toàn cho người dùng. Trong đó có đầy đủ từ hệ thống công cụ cơ bản như trình duyệt web, phần mềm văn phòng, tiện ích quản lý tệp tin cho đến những phần mềm chuyên dụng phục vụ lập trình và nghiên cứu.

Kho mở rộng từ cộng đồng và bên thứ ba

Ngoài nguồn chính thức, Fedora còn cho phép người dùng cài đặt thêm phần mềm từ các kho mở rộng như Copr hay repository của bên thứ ba. Đây là nơi tập hợp hàng loạt ứng dụng thử nghiệm, công cụ mới hoặc phần mềm đặc thù mà kho chính chưa có. Nhờ vậy, người dùng Fedora có thể tiếp cận thêm hàng ngàn phần mềm khác, giúp mở rộng đáng kể khả năng tùy chỉnh và sử dụng hệ điều hành.

Sự khác biệt giữa các hệ điều hành khác với Fedora là gì ?

Hướng dẫn cách tải và cài đặt Fedora

Fedora với những ưu điểm vượt trội về bảo mật, tính ổn định và khả năng cập nhật nhanh chóng đã trở thành giải pháp đáng cân nhắc cho nhiều nhu cầu sử dụng khác nhau, từ cá nhân đến doanh nghiệp. Dưới đây là hướng dẫn chi tiết giúp bạn tải và cài đặt Fedora, từ khâu chọn phiên bản phù hợp cho đến bước chuẩn bị và cài đặt trên máy tính.

Cách tải và cài đặt Fedora

Bước 1 – Lựa chọn phiên bản Fedora phù hợp

Fedora cung cấp nhiều biến thể khác nhau, tùy theo nhu cầu sử dụng:

• Fedora Workstation: Thích hợp cho cá nhân, lập trình viên hoặc sử dụng trên máy tính để bàn. Đây là bản phổ biến nhất, có giao diện GNOME và nhiều công cụ phát triển đi kèm.
• Fedora Server: Dành cho máy chủ doanh nghiệp, ưu tiên sự ổn định và bảo mật, không kèm giao diện đồ họa mặc định.
• Fedora IoT: Phù hợp cho các thiết bị IoT (Internet of Things), được tối ưu cho hệ thống nhúng và tự động hóa.
• Fedora Spins: Các bản Fedora tùy biến với nhiều giao diện khác nhau như KDE, Xfce, LXQt…, dành cho ai muốn trải nghiệm ngoài GNOME.

Bước 2 – Tải tệp ISO từ trang chủ Fedora

• Truy cập trang web chính thức của Fedora.
• Chọn phiên bản mong muốn (ví dụ: Fedora Workstation).
• Nhấn Download để tải về tệp ISO.

Bước 3 – Tạo USB cài đặt Fedora

Bạn cần một USB dung lượng tối thiểu 4GB để ghi tệp ISO. Có thể sử dụng các công cụ sau:

• Rufus (Windows): Mở Rufus → chọn tệp ISO Fedora → chọn USB để tạo USB boot.
• Fedora Media Writer (Windows, macOS, Linux): Công cụ chính thức của Fedora, thao tác đơn giản, tốc độ nhanh.
• Balena Etcher (Windows, macOS, Linux): Miễn phí, dễ dùng để ghi ISO ra USB.

Bước 4 – Khởi động và cài đặt Fedora từ USB

• Cắm USB khởi động vào máy tính.
• Khởi động lại và vào menu boot (thường nhấn F12, F10 hoặc ESC tùy máy).
• Chọn khởi động từ USB.
• Khi Fedora chạy, bạn có thể chọn:

• Try Fedora: Trải nghiệm trực tiếp mà chưa cần cài đặt.
• Install to Hard Drive: Tiến hành cài đặt vào ổ cứng.

Bước 5 – Hoàn tất quá trình cài đặt

Trong giao diện cài đặt, bạn sẽ được hướng dẫn từng bước:

• Thiết lập ngôn ngữ sử dụng.
• Tạo tài khoản người dùng.
• Phân chia ổ đĩa.
• Cấu hình bảo mật cơ bản.

Vậy là chúng ta vừa tìm hiểu chi tiết về Fedora là gì? Cùng những thông tin quan trọng xoay quanh nó. Hy vọng qua bài viết này, bạn đã hiểu rõ hơn về lịch sử phát triển, các tính năng nổi bật cũng như cách cài đặt Fedora Linux. Đừng quên theo dõi thêm nhiều bài viết khác trên Viettablet chiến thần định giá để khám phá thêm những kiến thức thú vị về công nghệ nhé!